2023 yılı tarımsal faaliyetler açısından zorluklarla dolu geçti. Özellikle iklim değişikliğinin etkisiyle yaşanan olumsuz hava koşulları, birçok çiftçinin geleceğini tehdit etti. Zirai don, tarımsal üretimde büyük hasarlara yol açarak, çiftçilerin finansal durumunu sarsabilecek bir tehlike olarak karşımıza çıkıyor. Bu nedenle, devletin sağladığı zirai don desteği, üreticilerin bu zorlu süreci daha az hasarla atlatmalarına yardımcı olmayı amaçlıyor. Peki, bu destek nasıl alınıyor? Kimler yararlanabiliyor ve hangi iller bu durumdan etkileniyor? İşte bu soruların yanıtları.
Zirai don desteği, tarımsal üretim süreçlerinde don nedeniyle zarar gören çiftçilere sağlanan finansal bir yardımdır. Bu destek, özellikle belirli bölgelerde yaşanan zirai don olayları sonucunda hasar gören tarım ürünleri için devreye girmektedir. Türkiye’de tarım sektörü, büyük oranda meyve ve sebze üretimiyle öne çıkıyor. Zirai don olayları, bu ürünlerin kalitesini ve miktarını doğrudan etkileyerek çiftçilerin mali durumu üzerinde olumsuz etkilere neden olabiliyor. Devlet, bu durumu göz önünde bulundurarak farklı illerdeki çiftçilere maddi destek sağlamayı amaçlıyor.
Bu destekten yararlanabilecek çiftçiler, genellikle tarımsal faaliyetlerini resmi olarak kayıt altına almış olanlardır. Çiftçilerin, tarımsal faaliyette bulundukları alanların tarımsal ürünlerinin bir kısmının don olaylarından etkilenmiş olması gereklidir. Ayrıca, çiftçilerin bağlı olduğu kooperatif veya birlikler üzerinden başvuru yapmaları gerekmektedir. Tarım ve Orman Bakanlığı, destek başvurularını değerlendirmekte ve uygun koşulları taşıyan çiftçilere yardım sağlamaktadır. Bu süreçte, gerekli belgeler ve hasar tespit raporları önemli bir rol oynamaktadır.
2023 yılı itibarıyla Türkiye’de zirai don olayları, özellikle Mart ve Nisan aylarında etkili olmuştur. Bu dönemlerde meydana gelen don olayları neticesinde, birçok tarım ürününde ciddi hasarlar meydana gelmiştir. Zirai donun en fazla etkilediği iller arasında Aydın, İzmir, Manisa gibi Ege Bölgesi illeri öne çıkarken, İç Anadolu Bölgesi’ndeki iller de bu durumdan olumsuz etkilenmiştir. 2023 yılı için Turuncu alarm bölgesi olarak adlandırılan illerde tarım ürünlerinde kayıplar yaşanmıştır. Dolayısıyla, bu illerdeki çiftçiler, zirai don desteklerinden daha fazla yararlanmayı talep etmektedirler.
Devletin sağladığı zirai don desteğinin miktarı, tarım ürünleri ve hasar derecesine göre değişiklik göstermektedir. Her yıl Bakanlık tarafından belirlenen destek miktarları, ziraat mühendisi ve tarım uzmanları tarafından belirlenen raporlara dayanarak hesaplanmaktadır. Ortalama olarak, zarar gören ürünlerin kilogram başına belirli bir standart destek verilmektedir. Bu destek, çiftçilerin yaşadığı ekonomik kayıpların en azından bir kısmını telafi etmeyi amaçlıyor. Desteklerin ödemeleri genellikle hasar tespit çalışmalarının tamamlanmasının ardından gerçekleşmektedir.
Sonuç olarak, zirai don desteği, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması adına büyük bir öneme sahiptir. Çiftçilerin bu destekten yararlanabilmesi için gerekli şartları taşıması ve başvurularını zamanında yapması gerekmektedir. 2023 yılı itibarıyla zirai donun etkilediği illerdeki çiftçiler, devlet yardımlarıyla birlikte hasarlarını en aza indirgemeye çalışırken, bu süreçte bilgi sahibi olmaları ve resmi kanalları takip etmeleri hayati bir önem arz etmektedir. Zirai don olaylarının gelecekteki etkilerini azaltmak adına alınacak tedbirler aynı zamanda tarım sektörünün genel sağlığı açısından da kritik bir rol oynamaktadır.